Indonesië heeft een half jaar goed voor ons gezorgd, we hebben er een fantastische tijd gehad. Inmiddels zijn we precies een maand terug in Nederland en hebben we moeten wennen aan het rechts rijden, Hollands ochtendhumeur in de trein, en het gestructureerde leven. De herfst heeft duidelijk zijn entree gemaakt en daarom is het hoogst tijd om terug te blikken op de heerlijke warme dagen op Java.
De cultuurschok van terugkomen in Nederland na een lang buitenlands avontuur is vaak groter dan wanneer je weggaat. Ik denk dat dat komt doordat je meer voorbereid bent op het onbekende aan het begin van een avontuur en je minder goed realiseert dat dit onbekende na verloop van tijd je referentiekader bepaalt.
Je vergeet beetje bij beetje hoe de dingen in je thuisland werkten en begint al het gekke en bijzondere in je nieuwe omgeving normaal te vinden.
Binnen enkele dagen na thuiskomst was ik in Amsterdam, de grootste metropool van Nederland met meer dan twee miljoen inwoners. Het viel me meerdere keren op dat ik het er heerlijk rustig vond. Een dorpsgevoel overviel me door de stilte, het constante getoeter van Jakarta was hier niet aan de orde.
Ik was me bewust van de relativiteit, Amsterdam is een mierennest van beweging, het is er nooit leeg of stil. Toch kon ik mijn oren toespitsen en niks horen dan de wind door de bomen en af en toe het gepiep van een scheef fietswiel.
In Indonesië is geen dag hetzelfde. Het weer is vrij voorspelbaar, maar verder weet je nooit wat je mee gaat maken of zien.
Elke rit op de motor tussen huis en werk was een belevenis. Tussen de files liepen mensen met de meest uiteenlopende handelswaren, pal naast de weg stonden drukke dagelijkse markten, en op de grote kruispunten stonden politieagenten ogenschijnlijk nog meer files te creëren.
Verkeersregels in Jakarta zijn richtlijnen, in de praktijk overtreed je iedere pagina in het boekje, samen met iedere andere weggebruiker. Wat het bijzonder maakt is dat er weinig ongelukken gebeuren in een gebied met zoveel mensen, het komt er denk ik op neer dat iedereen gewoon heel goed kan rijden.
De mensen, cultuur en het eten ga ik ook zeker missen. In de eerste plaats omdat ze daar simpelweg vriendelijker zijn dan in Nederland. Nederlanders zijn veel meer op zichzelf, in Indonesië tonen mensen oprechte interesse waardoor je je veel sneller welkom voelt.
Bovendien was het altijd leuk om mensen in mijn gebrekkige Bahasa Indonesia aan te spreken waarna zij met hun gebrekkige Engels mij proberen te woord te staan. Als je zelf initiatief en interesse toont dan wordt dat beloond en zullen ze je altijd vriendelijk helpen met je vraag.
Wat ook fantastisch is aan Jakarta als thuisbasis is de mogelijkheid om erg goedkoop de rest van de archipelago te verkennen te land, ter zee en via de lucht. We hebben wonderschone natuurwonderen gezien, paradijslijke eilandjes bezocht, en prachtige architectuur aanschouwd voor goed betaalbare prijzen. We moesten ook wel af en toe de grote stad ontvluchten voor een hap frisse lucht aangezien we een appartementje hadden van maar 28m2 midden in het centrum.
Begrijp me niet verkeerd, ik ben blij terug te zijn in mijn thuisland. Terug bij mijn familie en vrienden, alles in Nederland is net iets beter geregeld, en er is geen taalbarrière. Toch zorgt het onvoorspelbare en onberekenbare leven in Indonesië ervoor dat ik er iedere dag met een glimlach opstond.
Voor mijn kantoor zaten er soms de hele dag lang mensen in gehurkte houding langs de kant van de weg. Ze praten soms met elkaar, maar verder waren ze daar gewoon. Nu en dan gebeurde het dat er mensen ons kantoor binnenkwamen met de meest gekke voorwerpen die ze wilden verkopen, van rijstkokers tot scooteronderdelen. Voor de duidelijkheid: ik werkte bij een uitgever, niet bij een tweedehands winkel.
Ik wil graag afsluiten met een aantal handige ervaringstips:
1. Ekstra panas (ofwel: extra heet) is niet aan te raden, tenzij je weet wat je doet. Ik heb weleens meer gewicht aan chili dan kip bij een gerecht gekregen.
2. Zoals je zou verwachten zijn prijzen voor toeristen hoger dan voor de lokalen. Als je over basiskennis van de taal beschikt zijn mensen meer geneigd je tegemoet te komen.
3. Mensen zullen je ook eerder tegemoet komen als je aantoont dat je begrip hebt voor de lokale cultuur. Dit wordt door velen onderschat.
Mijn moeder is in Indonesië geboren. Een gedeelte van mijn stamboom bevindt zich op Java en andere eilanden. Misschien is dat de reden dat het er voelt als thuis, maar het kan ook zijn dat het komt door de mensen, hun cultuur, hun heerlijke gerechten, het tropische klimaat, de glimlach van de kinderen die je in de kampungs, de bergen en op off-road paden tegenkomt, of misschien is het toch het gebrek aan structuur in het dagelijks leven.
Het is niet dat de mensen er van dag tot dag leven, maar ze worden ook niet geleefd. Ze zijn zoals ze zijn, dat is al gek genoeg, en dat spreekt mij wel aan.