In de regenwouden van Indonesië vind je dieren en planten waar geen bos in Nederland aan kan tippen. Van kuifmakaken tot vleesetende planten, je kunt het zo gek niet verzinnen of het leeft er. Ga er maar eens goed voor zitten, dan leiden wij je rond in de opmerkelijke wereld van de flora in de Indonesische regenwouden.
De meest opmerkelijke flora
Enorme boom | Een van de meest bijzondere bomen van het regenwoud is de ketapang boom. De ketapang ziet er een beetje uit als een paraplu, met een ranke stam die wel 35 meter hoog kan worden en een buitenproportioneel bladerdek. Zijn status als bijzonder verdient hij door de enorme verscheidenheid aan doeleinden waarvoor de bladeren gebruikt kunnen worden. In de visserij, tegen leverziekten en als middeltje tegen diarree: de ketapang is van alle markten thuis. Je vindt deze boom op veel plaatsen rond de evenaar, maar voornamelijk in Indonesië.
Stinkend plantje | Wit, parasiterend, stinkend en erg zeldzaam: de monotropa uniflora, oftewel de lijkplant. Dit unieke plantje groeit bovenop een nietsvermoedende gastheer. Niet zomaar een gastheer, maar een gastheer van een gastheer: de lijkplant groeit namelijk op schimmelsoorten die weer op bomen groeien. In plaats zijn gastheer helemaal uit te buiten tapt de lijkplant genoeg voedingstoffen af om te kunnen overleven. Dit stinkende gevalletje heeft geen zonlicht nodig om te overleven, en doet het daarom prima op de bodem van het regenwoud.
11 kilo bloem | Rafflesia Arnoldi is de onbetwiste winnaar in de categorie gigantische zwaargewichten voor bloemen. Dit reusachtige bloempje kan wel 1 meter in doorsnee worden en 11 kilo wegen. In Indonesië is hij zeer geliefd: samen met de Arabische jasmijn en de maanorchidee mag hij het land vertegenwoordigen als nationale bloem. Helaas wordt de Rafflesia Arnoldi met uitsterven bedreigd. De plant heeft namelijk mannetjes en vrouwtjes varianten, die ver uit elkaar groeien, maar elkaar wel nodig hebben om zich voort te planten. Door kap van het regenwoud wordt dit nog eens extra bemoeilijkt. Hij komt alleen nog maar voor op Borneo en Sumatra.
Uitgebreide informatie over Indonesische flora
De flora van Indonesië is rijk aan een groot aantal soorten planten en bloemen. Naarmate je vanuit het westen richting het oosten gaat verandert de vegetatie door het droger wordende klimaat. Naarmate je naar hoger gelegen gebieden gaat verandert de vegetatie ook. In Indonesië komen er meer dan 45.000 plantensoorten wat gelijk is aan 10 procent van alle soorten bloemen en planten op aarde. Daarnaast groeien er 250 bamboesoorten en 150 soorten palmen.
Op het eiland Borneo zijn zo'n 3000 boomsoorten geteld. In Papua groeien meer dan 2500 soorten orchideeën waaronder de grootste soort ter wereld, de tijgerorchidee beschikt over een drie meter lange sleep van bloemen. Op Papua vind je ook de bekende insecten etende bekerplanten. Op Sumatra, Kalimantan en Papua vind je nog grote stukken met zeer dicht tropisch regenwoud. Een van de vele mammoetbomen die hier groeien is de ijzerhoutboom die tot 40 meter hoog kan groeien. In de regenwouden groeien ook een aantal heilige soorten bomen, een daarvan is de waringin.
De waringin is een vijgenboom die dankzij een groot netwerk aan luchtwortels een enorme omvang kan bereiken. Helaas worden veel regenwouden bedreigd doordat de alsmaar groeiende bevolking landbouwgronden nodig heeft en daarvoor de bossen kapt. Ook de houtindustrie heeft de nodige slachtoffers geëist onder het tropische regenwoud. Op Java, Bali en Sumatra is een groot deel van de bossen verdwenen en vervangen door cultuurland (rijstvelden, rubber- en palmplantages). In Oost-Indonesië is het klimaat droger en zijn het de moessonbossen die het landschap domineren.
De djatibossen hier zijn belangrijk voor de houtexport. In Nusa Tenggara komen veel savannebossen voor en afhankelijk van de droogte verliezen de bossen hier geheel of gedeeltelijk hun bladeren. Een voorbeeld van deze soort bomen is de teakboom. Bij slibrijke kustgebieden zijn er voornamelijk mangrove vloedbossen te vinden. Deze mangrovebossen worden gekenmerkt door hun stelt- en ademwortels. Je vindt ze ook langs rivieren, soms tot ver in het binnenland.
De Rhizophora is een van die bomen die langs de kust groeit. Deze boom is herkenbaar aan zijn dolkvormige vruchten, die al ontkiemt zijn voordat ze van de boom vallen. Andere kenmerkende bomen in Indonesië zijn de kokospalm, de oliepalm, de lontarpalm, de sagopalm, rotan en de vele soorten Ficus soorten. In het westen van Indonesië overheersen de Dipterocarpaceae bomen waar uit vele hardhout producten worden vervaardigd. Behalve bedreigde bossen zijn er ook bepaalde soorten bloemen die hun voortbestaan niet zeker zijn.
750.080
