Java, of Bali. Of toch Java? Het zijn misschien wel de meest bezochte eilanden tijdens een rondreis door Indonesië. Zeer terecht als je het ons vraagt, want er is op beide eilanden genoeg te ontdekken. Op Bali barst het van de tempels, maar op Java staat het grootste boeddhistische bouwwerk ter wéreld. Op Bali relax je op fijne stranden, maar voor de kust van Java liggen de bountyeilanden uit je dromen. Bali staat bekend als strandbestemming, Java is authentieker.
Java en Bali zijn aan elkaar gewaagd. Maar welk eiland is nou het allerleukste? Om daarachter te komen, zetten we zeven belangrijke factoren tegenover elkaar. Benieuwd naar de uitkomst? Lees dan snel verder!
1. Borobudur versus Pura Besakih
De Borobudur is niet alleen de grootste tempel van Java, het is ‘s werelds grootste boeddhistische heiligdom. Tel daar Indonesië haar grootste hindoetempel Prambanan op steenworp afstand én hun benoeming op de UNESCO Werelderfgoedlijst bij op en concludeer: Java staat sterk in de categorie tempels.
Maar Bali is een geduchte tegenstander. Bali’s bijnaam is niet voor niets ‘eiland van de duizend tempels’. De negen grootste en strategisch geplaatste tempels zijn stuk voor stuk de moeite waard. Neem de omvangrijke Moedertempel Pura Besakih op de helling van vulkaan Agung, of Pura Luhur Uluwatu op de steile kliffen in het zuidelijkste puntje van Bali. Of de fotogenieke Pura Ulun Danu Bratan in het heilige Bratanmeer.
Conclusie? Hoewel de majestueuze Borobudur en Prambanan moeilijk te evenaren zijn, telt Bali ook een paar waardige tegenhangers. En dus blijft het tussen de tempels op Bali en Java gelijkspel.
2. Islam versus hindoeïsme
Op het gebied van religie is Bali eigenlijk een vreemde eend in de bijt. Waar bijna negentig procent van de Indonesiërs en zo ook de Javanen moslim is, is op Bali het hindoeïsme het belangrijkste geloof.
Zowel tijdens je rondreis over Java als op vakantie in Bali kun je niet om de belangrijkste religie heen. Maar er zijn overduidelijke verschillen. Zo is Bali bezaaid met duizenden hindoeïstische tempels, struikel je bijna over de offermandjes en val je regelmatig middenin een ceremonie of ritueel.
Op Java zijn het de indrukwekkende moskeeën, waaronder de Istiqlalmoskee, de grootste van Zuidoost-Azië, die het straatbeeld bepalen. Maar als we moeten kiezen tussen voor dag en dauw gewekt worden door de gebedsoproep op Java of per toeval een ceremonie bijwonen op Bali, dan kiezen we toch voor ons geliefde Godeneiland.
3. Gunung Bromo versus Gunung Agung
Als hoogste berg van Bali is de 3.142 meter hoge vulkaan Agung vanuit vrijwel iedere uithoek van het eiland te zien. De berg wordt door de plaatselijke bevolking als heilig beschouwd en zou door goden gemaakt zijn. Normaal gesproken is de vulkaan in drie tot zes uur te beklimmen en heb je tijdens zonsopkomst vanaf de top een spectaculair uitzicht over heel Bali. Maar omdat de Agung sinds 2017 weer rommelt en sindsdien een aantal keer uitbarstte, is het dreigingsniveau anno 2020 nog steeds te hoog (niveau 3 van de 4) om de vulkaan te betreden.
Om de hoogste berg van Java te zien, reis je naar het Bromo National Park. Zoals de naam al doet vermoeden, draait het hier eigenlijk niet om de 3.676 meter hoge Gunung Semuru, maar om de gelijknamige Gunung Bromo. De iconische Bromo-vulkaan trekt dagelijks honderden toeristen die voor dag en dauw opstaan om bij zonsopkomst de vulkaan aan de horizon te zien verschijnen.
En eerlijk? De zonsopkomst over de Tenggerzandzee met daarin vijf vulkanen is wat ons betreft de meest magische die je gaat krijgen. Daarom gaan de punten voor de mooiste vulkaan naar Java.
4. Surfen, snorkelen en strandhangen
In Indonesië barst het van de idyllische stranden, goede snorkelspots en surfbreaks. Dat geldt ook voor Java en Bali. Spendeer je stranddag bijvoorbeeld bij een beach bar in Seminyak, in de schaduw van een palmboom op het poederwitte strand van Nusa Dua of zoek een verstopt strandje op. Spring op je surfplank bij Canggu’s Echo Beach of bij Padang Padang Beach op steenworp afstand van Uluwatu. Of grijp je snorkelset en steek je hoofd onderwater en spot reuzenmanta’s bij Nusa Penida, spot zeeschildpadden bij Pulau Menjangan of spot honderden felgekleurde vissen rondom het scheepswrak Liberty bij Tulamben.
Hoewel Java er misschien niet direct oogt als een strandbestemming, doet ze met de oogverblindende witte zandstranden bij de Karimunjawa-archipel of van de Duizendeilanden voor de kust van Jakarta niet onder voor Bali. Ook aan het vasteland vind je fijne zandstranden, zoals Kukup Beach en Parangtritis Beach bij Yogyakarta. Surfen op Java doe je bij Batu Karas, Pangandaran en voor de gevorderden: Panaitan in het Ujung Kulon National Park of Alas Purwo, beter bekend als G-land. Ujung Kulon herbergt bovendien ongerepte koraal, en ook heb Baluran National Park en bij Pulau Seribu vind je kleurrijk koraal onder het wateroppervlak.
Een lastige keuze dus! Maar omdat ze op het islamitische Java iets minder gewend zijn aan toeristen in bikini en de Balinese stranden net wat beter zijn ingesteld op levensgenieters, gaan de punten naar Bali.
5. Auto met chauffeur versus trein
Op het gebied van vervoer zijn Bali en Java elkaars tegenpolen. Waar Java een uitgebreid en betrouwbaar spoornetwerk heeft, is het openbaar vervoer op Bali amper bestaand en nemen ze het niet zo nauw met de vertrektijden. Daarom ben je tijdens je rondreis door Bali vaak aangewezen op een taxi met chauffeur. Behoorlijke luxe natuurlijk, want je belandt precies waar je wilt en bent niet gebonden bent aan treinstations.
Maar het voordeel van een treinreis door Java is dat je in plaats van hobbelig, chaotisch asfalt bijna alleen maar natuur ziet. Eindeloze rijstvelden, theeplantages en groene heuvels schieten aan je voorbij. Bovendien is een treinritje op Java een stuk voordeliger dan een auto met chauffeur op Bali. Op dit vlak scoort Java punten!
6. Rijstvelden versus rijstvelden
Nog even over die rijstvelden. Ook daarvoor hoef je op zowel Java als Bali niet lang te zoeken. Alhoewel, als we denken aan de mooiste rijstvelden van Java, schiet ons niet direct één plek te binnen. Van de meesten vang je enkel een glimp op tijdens een treinreis. Desondanks maakte een wandeling door de rijstvelden bij de Selogriyo-tempelen de fietstocht tussen de rijstvelden rondom Yogyakarta zeker indruk.
Maar als we denken aan de mooiste rijstvelden van Bali is de lijst favorieten langer. De rijstterrassen bij Sidemen of Tirtagganga, die van Tegallalang. En als klap op de vuurpijl: rijstterrassenhemel Jatiluwih. Groene terrassen zover je kunt kijken en de mysterieuze vulkaan Batukaru op de achtergrond… We draaien er niet omheen, op dit vlak strijkt Bali met de eer.
7. Ubud versus Yogyakarta
Het culturele hart van Java is Yogyakarta. Dat van Bali onmiskenbaar Ubud. In beide steden vermaak je je gemakkelijk een week. In Yogya maak je een ritje in een becak en bezoek je het glinsterende Kraton en het waterpaleis Taman Sari. Struin je ‘s ochtends over de lokale markt voor de ingrediënten voor je kookworkshop, winkel je aan Jalan Malioboro en scoor je ‘s avonds de lekkerste snacks op de avondmarkt op het Alun-Alun Selatan Kraton. En natuurlijk is Yogyakarta je uitvalsbasis voor tripjes naar Prambanan, Borobudur en vulkaan Merapi.
Maar ook Ubud heeft genoeg te bieden. Via hoofdstraten Jalan Raya Ubud of Jalan Monkey Forest wandel je langs talloze winkeltjes, massagesalons en restaurantjes naar het Ubud Palace en watertempel Saraswati, waar je ‘s avonds een Balinese dansvoorstelling bijwoont. De beste souvenirs scoor je op de dagelijkse Ubud Art Market. Ontsnap even aan het bedrijvige centrum tijdens een ochtendwandeling over de Campuhan Ridge Walk of koel af in je hotelzwembad.
Zoals gezegd, er is genoeg te doen. Maar Ubud is in onze ogen net wat chaotischer en toeristischer, waardoor je er minder ongestoord rondloopt. Bovendien nemen minder toeristen de tijd om Yogyakarta echt te leren kennen. En dat is zonde. Daarom gaan onze punten naar het culturele hart van Java.
De eindstand
En de winnaar is… *tromgeroffel*: geen van beide, want het is gelijkspel! Tsja, ook wij kunnen niet kiezen welk eiland het leukste of mooiste is. En er zijn natuurlijk nog veel meer variabelen die jouw reis kunnen maken of breken. Voorspellen waar je de leukste locals ontmoet of de lekkerste nasi goreng eet, is onmogelijk.
De oplossing? Er zit niks anders op dan zelf naar Indonesië te reizen om het zelf te beoordelen. Met deze reisroute door Bali en Java bijvoorbeeld. Of filter hier op alle rondreizen naar Java en Bali!
Fotocredits: Putu Andika Panendra | Gunawan Kartapranata
750.080
